solne bociany

Jest rok 1768. W Górach Izerskich, na pograniczu pruskiego teraz Śląska i habsburskich Czech, grasują przemytnicy. Działając na szkodę państwa Fryderyka Wielkiego, by wysokie podatki ominąć, szmuglują nocami przez góry tanią sól z czeskiej strony. Kulawy wachmistrz Blankenburg nie jest w stanie sam ich wyśledzić, pisze więc do starosty von Wappera z prośbą o wsparcie.  Na miejsce przybywa oddział dragonów pod wodzą porucznika von Thaddena. Jego podejrzenia wzbudza graniczna gospoda „Pod Mokrym Kotem”, która za cały personel ma zalotną Libuszę, flirtującą z habsburskim strażnikiem granicznym, chorążym Deutelmoserem. Gdy po wymianie ognia z przemytnikami ginie jeden z dragonów, sprawa robi się autentycznie gardłowa…

Powieść historyczna, baśń, dreszczowiec, komedia – to wszystko (i więcej) udało się zmieścić Cosmusowi Flamowi w Solnych bocianach, opowieści o przemytnikach soli w Górach Izerskich w drugiej połowie XVIII wieku. Nakreślona na tle wydarzeń dziejowych – podbicia habsburskiego dotąd Śląska przez Prusy pod wodzą króla Fryderyka II Wielkiego – osadzona jest w realiach izerskiej przyrody i tutejszego życia, ujętych z dużą wnikliwością. Prawdopodobnie stanowi efekt pobytu autora w Szklarskiej Porębie (Schreiberhau) albo Świeradowie Zdroju (Bad Flinsberg) w 1934 roku, kiedy powstała. Poetyckiej i rzeczowej jednocześnie prozie Cosmusa Flama trudno się oprzeć, a jego podwójny portret izerskiej krainy – tej historycznej i tej jemu współczesnej – nie znajduje odpowiednika w żadnym innym dziele.

Cosmus Flam, autor kilku powieści, urodził się jako Josef Pietsch w Groß-Nädlitz (dzisiaj Nadolice Wielkie) pod Wrocławiem 21 lutego 1899 roku. Wychowywał się we Wrocławiu. Po ukończeniu tamtejszego uniwersytetu pracował jako urzędnik. Zaginął w trakcie oblężenia miasta w 1945 roku. Solne bociany to pierwsze jego dzieło ukazujące się po polsku.