Życiorys płk dr Czesława Hake (1907-2003)

30,00 zł

1 w magazynie

Niedawno ukazała się książka Witold Hake o jednym z jeleniogórzan

pt.: „Życiorys pułkownika doktora Czesława Hake (1907-2003) sportowca, ułana, oficera, pedagoga”.

Czesław Hake urodził się w Białymstoku, gdzie był aktywnym sportowcem w lekkoatletyce, działał w harcerstwie i miał bezpośredni, wieloletni kontakt ze słynnym Aleksandrem Kamińskim, autorem „Kamieni na szaniec”. Jego młodszym podkomendnym był późniejszy prezydent na emigracji Ryszard Kaczorowski. Ukończył też Szkołę Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, zajmując pierwsze miejsce w zawodach hippicznych.

Studia odbył na AWF w Warszawie, gdzie był na roku z mistrzem olimpijskim Bronkiem Czechem. Po studiach pracował w Naszym Domu u legendarnego Janusza Korczaka. Wojnę 1939 r. odbył z 9 pułkiem strzelców konnych. W tymże roku został oficerem konspiracji w Krakowie, a po aresztowaniu przez Gestapo w 1941 r. zdołał się uwolnić i uciekł do Białegostoku. W tymże mieście dostał awans na majora AK i był dowódcą Kedywu na miasto. Jego bezpośrednim przełożonym był wówczas płk August Emil Fieldorf. Został też komendantem obwodu Białystok. Aresztowany przez NKWD brawurowo uciekł z więzienia. Po wojnie otrzymał wiele orderów, w tym order Krzyża Virtuti Militari.

Czesław Hake w sierpniu 1945 r. przyjechał do Jeleniej Góry, gdzie dla zmylenia pościgu podał się za cywila i repatrianta z Litwy. W mieście tym został instruktorem powiatowym wychowania fizycznego i kierownikiem referatu zuchowego Dolnośląskiej Komendy Chorągwi ZHP. W latach 1950-1956, wraz z innymi harcmistrzami, został usunięty z harcerstwa. W 1954 r. został aresztowany przez UB i nakłaniany do wyjazdu do Białegostoku celem rozpracowania partyzanckiego podziemia.

W latach 1946-1973 Czesław Hake pracował na ul. Nowowiejskiej w Liceum Pedagogicznym przemianowanym na Studium Nauczycielskie. Była to wówczas najwyższa rangą uczelnia w Jeleniej Górze. Był wykładowcą, pełnił też funkcję dziekana. Na wrocławskim AWF uzyskał dyplom doktora nauk wychowania fizycznego. Na terenie powiatu jeleniogórskiego był też przez ponad 30 lat bardzo aktywnym działaczem sportowym. Zorganizował ponad sto festynów sportowych dla młodzieży i rajdów turystycznych po kotlinie jeleniogórskiej. Założył w 1965 r., wraz z kilkoma kolegami, działający przez dziesiątki lat Klub Sportowy „Spartakus”. Równolegle przez lata 50-70 był kierownikiem jedynego schroniska wycieczkowego w Jeleniej Górze i uratował go przed wyburzeniem, dzięki czemu gmach służył młodzieży jeszcze 30 lat.

W 1973 r., będąc już na emeryturze,  wyjechał na stałe do staruszki matki do Białegostoku. Pracował tam w Studium Nauczycielskim do 84 roku życia. Był wieloletnim prezesem wojewódzkiego oddziału Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Pod koniec życia dostał awans na pułkownika i otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

Został pochowany w asyście kompanii honorowej WP na Powązkach Wojskowych w Panteonie Żołnierzy Polski Walczącej. W 2020 r. jednej z ulic w Białymstoku nadano jego imię.

Książka została wydana razem z dwiema innymi, tematycznie łączącymi się publikacjami: „Dzieje Królowego Mostu koło Białegostoku” (miejsce, gdzie nakręcono trylogię filmową  „U Pana Boga w ogródku”) oraz „Dzieje rodziny Hake” – wszystkie trzy tomy w jednej książce (razem ok. 300 str., 80 ilustracji – w większości nigdzie niereprodukowanych, oprawa twarda).